عمارت شهرداری قزوین : جاذبه ی زمان قاجار

عمارت شهرداری قزوین که مربوط به زمان قاجار است بوسیله شرکت روسی بنا شده‌است و با ۹۰ سال قدمت , در مورخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۸۸ به ‌عنوان یکی‌از آثار ملی جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده‌ است . قوای روس این سازه را در زمان جنگ جهانی دوم به منظور سالن اجتماعات هنری ساختند و از سال ۱۳۰۶ شهرداری قزوین در آن مستقر گردید . حال موزه و شورای شهر قزوین دراین جا دایر است .
قزوین از شهرهای پیشرفته کشور‌ایران است که قدمتی طولانی داراست . عمر این شهر با اعتنا به کشفیات باستان شناسی به پیش از اسلام باز می ‌گردد . در طول پادشاه طهماسب صفوی این شهر تحت عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران گزینش شد و از این زمان قزوین به محل تجمع دولتمردان , علما , اندیشمندان و صاحبان حرفه و فن و هنر تبدیل شد . در‌این شهر تاریخی اثرها و بقایای به‌جا باقی‌مانده از دوران متفاوت صفوی , افشاریه , زندیه و قاجاریه موجود هست که امروزه این شهر را به یکی‌از مهم‌ ترین قطب‌ های گردشگری جمهوری اسلامی ایران تبدیل نموده است . عمارت شهرداری قزوین هم یکی همین عمارت ‌های تاریخی است که از آن به عنوان یکی‌از اولین شهرداری های کشور‌ایران یاد می ‌کنند .

قدمت عمارت شهرداری قزوین!

عمارت شهرداری قزوین از قدیمی‌ ترین عمارت‌ های شهرداری‌ است که از سال ۱۳۰۶ شهرداری قزوین درآن بومی شده‌ است . تیم شهرداری قزوین یا این که موزه بلدیه کنونی قبلی از جنگ جهانی اول بوسیله شرکت روسی «شوسه» که راه سوشه از قزوین به تهران را راه اندازی کرد , احداث شد و متعلق به این این شرکت بوده‌ است . آ‌نها این مجموعه را گسترش داده و با ایجاد منبع آب و کلیسای کانتور که کوچکترین کلیسا در مدل خویش محسوب می ‌شود , همینطور استفاده از عمارت شهرداری تحت عنوان باشگاه در این ناحیه از قزوین زندگی می‌ کردند . البته بعد از جنگ موظف به دادن غرامت به کشور‌ایران شدند و این مجموعه تحویل بلدیه قزوین شد .

این عمارت بعد از مرمت به موزه بلدیه تغییر‌و تحول کاربری داد , از اثراتی که در این موزه به نمایش گذاشته شده‌است می ‌توان به زین اسب , دستگاه تایپ و رادیوگرام صدرالعلما ( او‌لین شهردار قزوین ) , مکاتبات اداری , نامه‌ های ارسال شده بوسیله مردمان , بیش تر از ۲۰۰۰ سند از حوزه‌ های شهرداری و هم اسنادی در خصوص شرکت‌ های زیر گروه شهرداری همچون شرکت آب و برق , در معرض روءیت کرد قرار داده شده‌ اند . این عمارت که در مورخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۸۸ به‌عنوان یک کدام از اثر ها ملی جمهوری اسلامی ایران به ثبت رسیده است , جدیدا مرمت شده و تبدیل به موزه بلدیه ( شهرداری ) شده ‌است . متاسفانه مشاهده از داخل این سازه تنها در ایام نوروز امکان پذیر است .

بلدیه قزوین

تاریخچه و رویدادها

در سال ۱۲۷۱ه‍ . ش امتیاز ساخت روش انزلی به قزوین از طرف ناصرالدین شاه به شرکت روسی «بیمه و حمل و نقل» داده شد . کمپانی روسی با آغاز کار اقدام به ساخت تیم بناهایی برای خویش در محوطه خوش آب وهوای شمال شرقی شهر قزوین ( محله پنبه ریسه ) کرد که به «کانتور» که در گویش روسی به معنای محل کار و اداره است ; جهانی شد . از جمله این بناها , عمارت لاله زار ( ساختمان بلدیه یا این که به عبارتی شهرداری کنونی ) میباشد . این ساختمان را به عنوان تماشاخانه ( سالن تئاتر و سینما ) در قزوین احداث کردند تا مورد به کار گیری کارکنان خود که در تأسیسات ساخت راه شوسه کار می کردند , قرار گیرد .
بدنبال انقلاب کمونیستی در سال ۱۹۱۷ میلادی و لغو امتیازهای استعماری , اتباع روس از ایران بیرون شدند . با ترک روس ها , محوطه کانتور ( تیم بناهای ساخته شده توسط روس ها ) به دست انگلیسی ها افتاد که به بهانه دفع کمونیسم وارد قزوین شده بودند . بعد از اتفاقات سوم اسفند ۱۲۹۹ خورشیدی که به کودتای سیاه هم مشهور است ; انگلیسی ها ایران را ترک کرده و قسمتی از محوطه کانتور , محل استقرار نیروهای امنیه ( ژاندارمری ) قرار گرفت .
براساس مصوبات جلسه هیئت وزیران در شانزدهم خرداد ماه سال ۱۳۰۶ , عمارت لاله زار به عنوان مکتب دولتی به وزارت فرهنگ و معارف تحویل داده شد , اما در ششم شهریور همان سال در‌پی مهاجرت رضا پاد شاه به قزوین و اقامت وی در مجموعه لاله زار ; دستور وی مبنی براختصاص این سازه به بلدیه , باعث شد سه روز بعداز این دستور , بلدیه قفل عمارت لاله زار را شکسته و عمارت را تصرف نماید و بعد ها فضای اطراف کلیسای کانتور در اختیار سازمان تمدن و معارف قرار گرفت .

عمارت شهرداری قزوین

معماری

عمارت شهرداری قزوین توسط قوای روس در حین جنگ جهانی دوم به منظور تالار اجتماعات هنری ساخته‌ شد . ورودی سازه بلند تر از کف حیاط است و دارای شش ستون در ایوان جنوبی است که در حد فاصل ستون ‌ها , پایه‌ های سنگی چهارگوش تعبیه شده که به جای گلدان استفاده می‌ شود . این ستون ‌های استوانه ای سرستون ‌هایی زینتی با صورت حلزون و گل دارند و حامل سقف بنا میباشند . چهار مناره کوتاه آجری به صورت مکعب بر بالای پیشانی ساختمان که تزییناتی از گچ روکار و آجرکاری به سبک گره چینی دارد با طاق تزئینی همراه شده ‌است . در و پنجره‌ های جنوبی , شرقی و غربی ساختمان , قابی تزیینی به حالت طاق یا قوس و شیشه‌ های رنگی دارند . یک‌سری اتاق بزرگ و کوچک و یک سالن نسبتاً “ دویست متری با تزیینات گچبری مختصری در سقف از ویژگی‌ های دیگر این عمارت است . اطاق ورودی که از ایوان منشعب می شود ساده و مربع شکل است و دارای کفی با کاشی هایی به رنگ سیاه و سفید و سقفی ساده و تخت است . اصلی ترین بخش ساختمان اتاق مستطیل صورت است که در این مکان جلسات شهرداری قزوین برگزار می شود .