پل قرمز نیر در استان اردبیل از بهترین پلهای ساخته شده در زمان صفویه است که برروی رودخانه آغلاغان بنا شدهاست . این پل با آجرهای قرمزرنگ زیبایی خاصی داشته و گذر اشخاص پیاده می باشد . شبیه این پل , پلدختر شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی است .
شهرستان نیر در 35 کیلومتری غرب مرکز استان اردبیل در مسیر جاده ترانزیتی اردبیل به تبریز جایدارد . این شهر به نظر سنگ نبشته میخی اورارتوئی و قربت به سراب و سبلان و معماری خاص صخره ای از استقرارگاههای کهن استان محسوب می شود . ضمناً قرار دریافت کردن خطوط فرعی جاده تاریخی ابریشم از آن نشانگر رونق آن در دوره های قبلی است .
این پل یکی از بهترین پلهای ساخته شده در عصر صفوی و منسوب به دوره سلطنت شاه عباس کبیر ودر شهر نیر بر روی رود منزل آغلاغان احداث شده است . در محل به آن پل قرمز میگویند و آن به خاطر رنگ آجرهایی است که پل با آن ساخته شده است . این پل در ابعاد 37/90×5×5/50 متر سازه شده و پایههای پل از سنگ قبر و پیکره اصلی پل با آجر ساخته شده است . در ساختن این پل اصول مهندسی راجع به پلسازی در نهایت حد خود به کار رفته است و این فرمان در کاربرد قوسهایی است که مقاومت و استحکام پل را در نهایت درجه تضمین کرده است . پل دارای چهار دهانه و نیز سه دهانه کوچکتر روی پایهای خویش است که موسوم به دهانه دفع آبهای طغیانی است . این پل دو قسمت شهر را به هم متصل بوجود میآورد و در گذشته عبور و مرور مسافران تبریز به اردبیل ار روی آن انجام میگرفت البته امروزه پل جدیدی در کنار آن ساخته شده است چند سال پیش به همت میراث هنگی , صنایع دستی و گردشگری استان اربیل مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت .
پل تاریخی شهرستان میانه که بلحاظ ویژگی های منحصربفردش جزو ده پل تاریخی ایران میباشد , در فرسنگ ها دورتر مشابهی بخود دارد که به جرات می توان گفت دیگر تنها نیست . پل تاریخی قرمز ( قیرمیزی کورپی ) در ورودی شهرستان نیر شباهت های زیادی به پلدختر ( قیزکورپیسی ) میانه دارد .
مصالح بکار کارفته در بدنه هر دو پل مشابه همدیگر میباشند , با این تفاوت که رنگ آجرهای قیرمیزی کورپیسی با دقت به نام آن , اندکی متمایل به قرمز هستند . شباهت دیگر این که بام قیرمیزی کورپی که هم اکنون سنگ فرش هست و با توجه به اسناد روزگاری نیز بام قیزکورپیسی سنگفرش بوده است . مشخصه قوی تر شباهت پل ها به یکدیگر , پایههایی از سنگ و سه چشمه بزرگ که روی آب برهای سنگی قرار داده شدهاست . طاق های نسبتا بزرگ هلالی صورت قرمیزی کورپیسی بر روی رودخانه آغلاغان احداث شده که همچنان استوار و سالم باقیمانده و شباهت عجیبی به سه طاق بزرگ هلالی شکل های قیزکورپیسی دارد و هردو زمانی شاهراه ارتباطی عالم شرق و غرب بوده اند .
شایان ذکر است که پل دیگری به اسم پلدختر در ورودی شهرستان پلدختراستان لرستان وجود دارد که تاریخ ساخت آن مربوط به دوره ساسانی است .
به جا مانده فرهنگی , صنایع دستی و توریسم استان اردبیل قیرمیزی کورپی را یکسری سال پیش به صورت زیبا و اصیلی مورد مرمت و تجدید بنا قرار داد , اگرچه این پل در تاریخ 5/11/1378 به شماره 2558 به ثبت ملی رسید , اگر که بنای عظیم و منحصر به فرد قیزکورپیسی میانه در تاریخ 10 دیماه 1310 تحت شماره 87 جزء آثار ملی به ثبت رسیده است .
پلدختر میانه ( قیزکورپیسی ) متعلق به قرن هشتم هجری قمری است با شماره ثبتی 87 نخستین اثر استان آذربایجانشرقی در فهرست آثار ملی است .
نظر خود را ارسال کنید